Chronische pijn

Vitaliteit in balans, jouw sleutel tot succes.

Wat is chronische pijn?

Chronische pijn is een aanhoudende pijn die het natuurlijk herstel van het lichaam overstijgt.

Dit kan langer dan drie tot zes maanden duren, vaak ondanks behandeling van de oorspronkelijke oorzaak. Het kan voortdurend aanwezig zijn of komen en gaan, en varieert in intensiteit van mild tot ernstig. In tegenstelling tot acute pijn, die een signaal is van letsel of ziekte, heeft chronische pijn geen nuttige functie en kan het zelfs aanhouden nadat het oorspronkelijke letsel of de aandoening is genezen.

Soorten pijn

Er zijn verschillende soorten pijn die chronisch kunnen worden:

  • Weefselpijn (nociceptieve pijn): deze pijn ontstaat na een weefselbeschadiging. Bijvoorbeeld bij een gescheurde enkelband, operatie of bij gewrichtsontstekingen zoals reuma;
  • Zenuwpijn (neuropathische pijn): deze pijn ontstaat door beschadiging van de zenuw of de isolerende schede hieromheen. Bij deze verstoring kunnen spontane pijnprikkels ontstaan;
  • Overgevoeligheid (sensitisatie): het zenuwstelsel wordt overgevoelig voor pijnprikkels die normaal gesproken niet pijnlijk zijn.

Ontregeling van het zenuwstelsel

Een van de centrale mechanismen achter chronische pijn is de ontregeling van het zenuwstelsel. Bij mensen met chronische pijn is er vaak sprake van sensitisatie, een toestand waarbij het zenuwstelsel overmatig gevoelig wordt voor pijnsignalen. Dit kan betekenen dat het zenuwstelsel sneller en intensiever reageert dan normaal, wat leidt tot een voortdurende ervaring van pijn zelfs bij minimale of afwezige stimulatie.

Andere mechanismen zijn:

  • Centrale sensitisatie: zwakke pijnprikkels worden versterkt doorgegeven. Een lichte aanraking voelt daardoor direct pijnlijk aan. Vergelijk het met een alarmsysteem dat te gevoelig staat afgesteld;
  • Structurele veranderingen: door langdurige pijn verandert het zenuwstelsel. De pijn blijft in het lichaam terwijl de oorzaak van de pijn weg is. Het lichaam luistert als het ware naar een echo van de pijn;
  • Verstoorde verwerking door de hersenen: verschillende hersendelen bepalen hoe je pijn ervaart. Bij pijn is het deel actief dat de emoties controleert en ook het deel dat herinneringen opslaat. Bij stress en angst registreren de hersenen sterkere pijnprikkels dan onder normale omstandigheden. Troost, geruststelling of afleiding hebben juist een dempend effect op pijnprikkels.

De Impact op de Mens en Zijn Omgeving

Lichamelijke Impact
Chronische/Aanhoudende pijn kan het dagelijks leven ernstig verstoren. Patiënten kunnen moeite hebben met slapen, wat leidt tot vermoeidheid en verminderde concentratie. De constante pijn kan ook leiden tot een verminderde mobiliteit en lichamelijke conditie.

Emotionele Impact
De constante aanwezigheid van pijn kan leiden tot emotionele en psychologische problemen zoals angst, depressie en stress. Deze emotionele last kan de perceptie van pijn verergeren, waardoor een vicieuze cirkel ontstaat.

Sociale Impact
Mensen met chronische pijn kunnen zich vaak geïsoleerd voelen omdat ze niet in staat zijn om deel te nemen aan sociale activiteiten. Dit kan leiden tot een gevoel van eenzaamheid en een verminderd gevoel van welzijn. De relatie met familie en vrienden kan ook onder druk komen te staan doordat de patiënt zich vaak terugtrekt of omdat er onbegrip is over de ernst van de pijn.

De Impact op de Maatschappij

Chronische pijn heeft niet alleen invloed op de persoon die het ervaart, maar ook op de bredere maatschappij. Het leidt tot verminderde productiviteit op de werkplek, verhoogd ziekteverzuim en hogere kosten voor gezondheidszorg. Volgens studies kost chronische pijn de maatschappij miljarden euro's per jaar aan medische kosten en verloren arbeidsproductiviteit.

Wat is er tegen Chronische Pijn te Doen?

Hoewel chronische pijn vaak moeilijk te behandelen is, zijn er verschillende benaderingen die kunnen helpen om de pijn te verlichten en de kwaliteit van leven te verbeteren.

Voorbeelden van behandelingen

  • Medicatie: Pijnstillers zoals NSAID’s, opioïden, antidepressiva en anticonvulsiva kunnen helpen bij het beheersen van pijn.
  • Fysiotherapie: Oefeningen en behandelingen gericht op het verbeteren van mobiliteit en het verminderen van pijn.
  • Cognitieve Gedragstherapie (CGT): Deze therapie kan helpen bij het veranderen van negatieve denkpatronen en het beter omgaan met pijn.
  • Mindfulness en Meditatie: Technieken om stress te verminderen en de pijnbeleving te veranderen.
  • Gezonde Voeding: Gebalanceerde voeding kan ontstekingen verminderen en de algehele gezondheid verbeteren.
  • Regelmatige Lichaamsbeweging: Beweging kan helpen om endorfines vrij te maken, die de pijn kunnen verminderen.
  • Slaapmanagement: Voldoende en kwalitatief goede slaap is essentieel voor het beheersen van pijn.

Conclusie

Chronische pijn is een complexe aandoening die een diepe impact heeft op het individu, zijn omgeving en de maatschappij. Begrip van de mechanismen achter de pijn en een multidisciplinaire aanpak zijn cruciaal voor effectieve behandeling. Het is belangrijk dat patiënten toegang hebben tot de juiste zorg en ondersteuning om hun leven zo normaal en pijnvrij mogelijk te kunnen leiden.

 

Heb je de bovenstaande zaken op orde? Mooi, een belangrijke basis!

Daarnaast is het thema ‘zingeving’ ook belangrijk. Dit betekent onder andere in beeld brengen wat voor een persoonlijkheid je hebt, welke omgangsvoorkeuren je hanteert, welke waarden jij in dit leven belangrijk vindt en hoe je hier invulling aan geeft. Als jij van je kansen, krachten en valkuilen weet hebt, kun je weer betekenisvol meedoen in het leven.

Heeft jouw vitaliteit een boost nodig?